Sık Duyulan Ağ Türleri:LAN,WAN,WLAN,VLAN,VPN

Bu blog yazısında, yaygın kullanılan ağ türleri olan LAN, WAN, WLAN, VLAN ve VPN kavramları hakkında bilgi vermeyi ve bir sonuç yazısıyla karşılaştırma yapmayı amaçlıyorum. Her bir ağ türünün ne olduğunu, avantajlarını ve kullanım alanlarını ele alacağım.

Local Area Network(LAN)

Local Area Network, sınırlı bir coğrafi alanda, genellikle bir bina, ofis, ev, okul veya kampüs gibi yerlerde cihazların birbiriyle iletişim kurmasını sağlayan bir bilgisayar ağıdır. LAN, yüksek hız, düşük gecikme ve merkezi kontrol imkanı sunar.

LAN Avantajları

Genellikle 1 Gbps ile 10 Gbps arasında hız sunar. Fiber optik teknolojilerle daha yüksek hızlar elde edilebilir.

Küçük bir alanı kapsadığı için ekipman ve kurulum maliyeti düşüktür.

Merkezi bir noktadan yönetim sağlar.

Fiziksel olarak sınırlı bir alanı kapsadığı için dış tehditlere karşı daha güvenlidir.

LAN Kullanım Alanları

Ev ağları,kurumsal ağlar,eğitim kurumları,sanayi ve üretim tesisleri vb.

Wide Area Network(WAN)

WAN, geniş coğrafi alanlarda (şehirler, ülkeler, hatta kıtalar) cihazların birbirine bağlanmasını sağlayan bir ağ türüdür. WAN, genellikle birden fazla LAN veya MAN’ı bağlayarak veri paylaşımı ve iletişim sağlar. En yaygın örneği, dünya çapında bir ağ olan internettir.

WAN Avantajları

Çok geniş alanlarda veri ve iletişim sağlar.

Birden fazla LAN veya MAN’ın yönetimi tek bir yapı altında birleştirilebilir.

Çeşitli bağlantı türleri (uydu, kablo, mobil ağlar) sayesinde her yerden erişim sağlar.

İşletmelerin dünya genelinde bağlantı kurmasını ve operasyonlarını sürdürmesini sağlar.

WAN Kullanım Alanları

Internet,kurumsal ağlar,telekomünikasyon,e-ticaret ve bulut uygulamaları vb.

Temel WAN Terminolojisi

Toll Network: Servis sağlayacınızın(ISP) verilerinizi taşıması için kullandığı dahili altyapıdır.

POP(Point of Presence): Servis sağlayıcının cihazlarının bulunduğu nokta.

CPE(Costumer Premises Equipment): Servis sağlayıcının,kullanıcıların binalarında bulundurduğu cihazdır.

Local Loop: POP’tan servis sağlaycının merkezine yapılan kablolamadır.

CO Switch: Kullanıcıya hizmet sağlayan en yakın switchlerdir.

Demarcation: CPE’nin bittiği ve Local Loop’un başladığı noktadır.

ISP(Internet Service Provider): Internet servis hizmet sağlayıcısıdır.

LAN ve WAN arasındaki fark

LAN ( Yerel Alan Ağı ), ev ağınız, üniversite kampüsünüz, internet kafeniz ve ofis binanız gibi sınırlı bir coğrafi alanda yayılabilen küçük bir ağ segmentini temsil eder.

WAN ( Geniş Alan Ağı ), coğrafi konumla sınırlı olmayan büyük bir ağ bölümünü temsil eder. Temel olarak WAN, birden fazla LAN’dan oluşur.

Örneğin, İstanbul’da ofisi olan bir şirketin 50 bilgisayarı birbirine bağlıdır. Bu bir LAN olarak kabul edilir. Şimdi şirketin şubesini genişlettiğini ve Ankara’da yeni bir ofis açtığını varsayalım. Ankara ofisindeki ağ da, bilgi ve veri paylaşmak için İstanbul ofisine bağlanana kadar LAN olarak kabul edilir. Her iki ofis (LAN) birbirine bağlandığında, WAN olarak kabul edilirler.

LAN ve WAN arasındaki bir diğer büyük fark, LAN’a sahip olmamıza rağmen WAN’ı kiralamamızdır. LAN’da kendi alanımız vardır, bu yüzden bağlantıların gerektirdiği şekilde kablolar, switchler, routerler ve diğer bağlantı cihazları kurabiliriz. Ancak WAN’da bağlantılar fiziksel olarak diğer insanların mülkünden geçer ve kablolarımızı ve diğer ağ cihazlarımızı koyma hakkımız yoktur.

WLAN(Wireless Local Area Network)

WLAN, Kablosuz Yerel Alan Ağı anlamına gelir ve cihazların bir kablo kullanmadan, radyo dalgaları aracılığıyla bir ağa bağlanmasını sağlar. WLAN, genellikle Wi-Fi gibi teknolojileri kullanarak, kullanıcıların internet veya yerel ağ kaynaklarına erişimini mümkün kılar. Ev, ofis, kampüs,kafeler,havaalanları gibi sınırlı ve halka açık alanlarda yaygın olarak kullanılır.

WLAN’ın Avantajları

Kullanıcılar, herhangi bir fiziksel bağlantıya ihtiyaç duymadan internete veya ağa erişebilirler.

Kablolu ağlara göre daha kolay ve hızlı kurulabilir.

Erişim noktaları sayesinde geniş alanlarda kablosuz ağ kapsaması sağlanabilir.

WLAN Kullanım Alanları

Ev ağları,ofis ve işletmeler,kamu alanları,eğitim kurumları,endüstriyel kullanım,restoranlar,kafeler,havaalanları,tren istasyonları vb.

VLAN(Virtual Local Area Network)

VLAN, Sanal Yerel Alan Ağı anlamına gelir. Fiziksel bir LAN üzerindeki cihazları, birbirinden bağımsız sanal ağlara bölen bir teknolojidir. VLAN, ağ trafiğini bölümlere ayırarak güvenliği artırır ve ağ yönetimini kolaylaştırır. Fiziksel olarak aynı switch’e bağlı cihazlar, VLAN sayesinde farklı ağlar gibi davranabilir.

VLAN Avantajları

Hassas verileri taşıyan cihazları izole ederek güvenlik artırılır.

Mantıksal bölümlere ayrılan ağların yönetimi daha kolaydır.

Broadcast trafiği yalnızca ilgili VLAN içinde dolaşır, böylece ağ performansı artar.

Fiziksel altyapıyı değiştirmeden yeni VLAN’lar oluşturulabilir.

VLAN Kullanım Alanları

Kurumsal ağlarda departmanlar arası(örneğin Muhasabe departmanı ayrı bir VLAN,IT departmanı ayrı bir VLAN ve Satış departmanı ayrı bir VLAN),veri merkezlerinde(farklı müşteri ve uygulama trafiğini izole etmek için),eğitim kurumlarında(öğrenci ve personel ağlarını ayırmak için) vb.

VPN(Virtual Private Network)

Sanal Özel Ağ anlamına gelir ve internet üzerinden güvenli ve şifreli bir bağlantı oluşturarak kullanıcıların verilerini korur. VPN, kullanıcıların gerçek IP adreslerini gizler, trafiği şifreler ve coğrafi veya ağ tabanlı kısıtlamaları aşmalarına olanak tanır.

VPN Avantajları

Trafik şifrelenir, bu nedenle hassas veriler (ör. banka bilgileri) korunur.

Gerçek IP adresi gizlenir, böylece kimlik ve konum gizliliği sağlanır.

Farklı bir ülkeden bağlanıyormuş gibi görünerek kısıtlı içeriklere erişim sağlar.

Çalışanların güvenli bir şekilde şirket ağlarına bağlanmasını sağlar.

Kahve dükkanları, havaalanları gibi açık Wi-Fi ağlarında veri güvenliği sağlar.

VPN Kullanım Alanları

Bireysel kullanım(internette anonimlik sağlamak için),kurumsal kullanım(şirket içi ağlara uzaktan erişim için,eğitim,medya ve eğlence vb.)

Sonuç

Yerel ve küresel ağ iletişimi, modern bilgi teknolojilerinin temel taşlarından biridir. LAN, WAN, WLAN, VLAN ve VPN gibi ağ türleri, farklı kullanım senaryolarına göre özelleştirilmiş çözümler sunarak bireylerin ve kuruluşların ihtiyaçlarına cevap verir. Bu ağ türleri arasında yerel ve geniş alan bağlantılarından, güvenlik ve izolasyona kadar farklı özellikler bulunmaktadır.

• LAN (Yerel Alan Ağı), küçük ve orta ölçekli organizasyonlarda temel bağlantı altyapısını sağlayarak hızlı ve düşük maliyetli iletişim sunar.

• WAN (Geniş Alan Ağı), coğrafi olarak dağınık organizasyonları birleştirerek küresel ölçekli iletişimi mümkün kılar.

• WLAN (Kablosuz Yerel Alan Ağı), mobilite ve esneklik ihtiyaçlarına cevap vererek kablosuz teknolojinin gücünü ortaya koyar.

• VLAN (Sanal Yerel Alan Ağı), fiziksel sınırları aşarak mantıksal ağ segmentasyonu sayesinde güvenlik ve trafik yönetimini optimize eder.

• VPN (Sanal Özel Ağ) ise veri güvenliği ve gizliliği artırarak hem bireysel hem de kurumsal kullanıcılar için kritik bir rol oynar.